W nowym roku szkolnym będą obowiązywały nowe zasady opieki zdrowotnej nad dziećmi w szkołach. 12 września wchodzi w życie ustawa o opiece zdrowotnej nad uczniami. Według zapisów każda szkoła podstawowa i średnia w Polsce będzie mieć do dyspozycji dentystę oraz pielęgniarkę lub higienistkę.
Jak tłumaczy ministerstwo zdrowia, do tej pory zasady profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami rozrzucone były po wielu aktach prawnych o różnej randze. Nowa ustawa zbiera tę problematykę całościowo i wyznacza jednolite standardy.
Nowe prawo zapewnia każdemu uczniowi szkoły publicznej - podstawowej i średniej - możliwość skorzystania z opieki pielęgniarki i stomatologa. Precyzyjnie określa przy tym zasady współpracy i wymiany informacji pomiędzy personelem medycznym, rodzicami, dyrekcją szkoły i organami prowadzącymi placówkę.
Resort przekonuje, że w ten sposób spełnia wysuwany od lat postulat skoordynowania opieki sprawowanej nad dziećmi w szkołach.
Minister zdrowia podejmuje działania dotyczące profilaktyki i promocji zdrowia. Dzięki nim system opieki zdrowotnej będzie bardziej efektywny, a dzieci będą bardziej bezpieczne w szkołach - mówiła Józefa Szczurek-Żelazko.
Gabinety dentystyczne
Ustawa wprowadza również obowiązek zapewnienia uczniom możliwości korzystania z opieki stomatologicznej. Jeśli w szkole nie ma gabinetu dentystycznego, szkoła będzie zawierała porozumienie z gabinetem zewnętrznym, który będzie udzielał świadczeń dla dzieci. Usługi będą finansowanych ze środków publicznych.
Gwarantujemy opiekę dentystyczną, w pełni bezpłatną, każdemu uczniowi. Dentysta przyjmie ucznia w gabinecie urządzonym w szkole, albo w pobliskiej przychodni, z którą szkoła podejmie współpracę. W tym drugim przypadku uczeń będzie przyjęty poza kolejnością - dodaje wiceminister Józefa Szczurek-Żelazko.
Uzupełniającym sposobem zapewnienia dzieciom dostępności świadczeń stomatologicznych są dentobusy. W 2017 r. Ministerstwo Zdrowia dokonało zakupu 16 dentobusów (po jednym dla każdego województwa). Dentobusy docierają zwłaszcza do mniejszych miejscowości, w których dzieci i młodzież mają utrudniony dostęp do świadczeń stomatologicznych w gabinetach stacjonarnych. Do tej pory dentobusy odwiedziły 1055 miejscowości w całym kraju, docierały głównie tam, gdzie nie ma stacjonarnych gabinetów.
Szkolne pielęgniarki
Jednym z głównych założeń nowych przepisów jest określenie koordynującej roli pielęgniarki szkolnej. Według ustawy, to pielęgniarki i higienistki będą odpowiedzialne za profilaktyczną opiekę nad uczniami i integrację wszelkich działań podejmowanych dla zdrowia dzieci.
Pielęgniarka lub higienistka mają wspierać rodziców lub pełnoletnich uczniów w organizacji korzystania z profilaktycznych badań lekarskich, badań przesiewowych, przeglądów stomatologicznych czy szczepień ochronnych. Do zadań pielęgniarki i higienistki należy też czuwanie nad realizacją zaleceń lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz dentysty.
Ustawa przewiduje również, że w stanach nagłego zagrożenia zdrowia, podczas przewożenia ucznia karetką pogotowia, pielęgniarka lub higienistka może towarzyszyć dziecku w drodze do szpitala i w szpitalu - do czasu przybycia rodziców. Decyzję o obecności pielęgniarki lub higienistki podczas transportu podejmie kierownik zespołu ratownictwa medycznego, po uzyskaniu zgody dyrektora szkoły.
Warto podkreślić, że pielęgniarka współpracuje z dyrektorem oraz pracownikami szkoły, ale nie jest pracownikiem szkoły.
Uczeń z prawami pacjenta
Ważną kwestią jest gwarancja praw ucznia jako pacjenta. Ustawa daje uczniom prawo do wyrażenia zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych oraz prawo do zachowania w tajemnicy informacji o stanie zdrowia. Pielęgniarki i higienistki szkolne mają przekazywać informacje dotyczące zdrowia uczniów w sposób zapewniający zachowanie tajemnicy.
Ustawa przewiduje, że świadczenia zdrowotne o charakterze profilaktycznym będą udzielane uczniowi, jeśli nie wyrazi on (bądź jego rodzice - w przypadku uczniów niepełnoletnich) sprzeciwu, natomiast leczenie stomatologiczne wymaga pisemnej zgody rodzica albo pełnoletniego ucznia.
Stan opieki zdrowotnej nad uczniami będzie stale monitorowany. Zajmą się tym wojewodowie oraz Instytut Matki i Dziecka, który corocznie będzie opracowywał i przedstawiał Ministrowi Zdrowia informację o realizacji ustawy.