Okres prenatalny wymaga zastosowania właściwej diety, bogatej w wartości odżywcze wspierające rozwój płodu w poszczególnych trymestrach, a także zapewniające niezbędne składniki mineralne i witaminy kobiecie w ciąży. Jednym z elementów właściwego żywienia u kobiet ciężarnych może być sok pomarańczowy.
Sok pomarańczowy, dzięki złożoności matrycy odżywczej, może stanowić uzupełnienie codziennej diety w okresie prenatalnym. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, jego codzienne spożywanie nie wpływa na masę ciała lub poziom tkanki tłuszczowej, również w czasie ciąży. Co ważne, nie ma dowodów naukowych na to, że sok pomarańczowy, mający porównywalny indeks glikemiczny do pomarańczy, wpływa w jakikolwiek sposób na ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 oraz cukrzycy ciążowej.
Kwas foliowy niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego
W diecie w okresie prenatalnym istotną rolę odgrywają foliany. Należy pamiętać, że kwas foliowy jest formą metabolicznie nieaktywną. Dopiero w wyniku przemian zachodzących w organizmie tworzy aktywną postać witaminy B9, przedostającą się do krwioobiegu. Foliany przyczyniają się do wzrostu tkanek matczynych w ciąży, ponadto odgrywają istotną rolę w zapobieganiu wadom cewy nerwowej płodu, dlatego kobietom w wieku prokreacyjnym zaleca się spożywanie produktów bogatych w foliany oraz ich suplementację na 12 tygodni przed planowaną ciążą, a obligatoryjnie w całym okresie ciąży - wyjaśnia dr Agnieszka Kozioł-Kozakowska, Dietetyk, Adiunkt w Klinice Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia UJ Collegium Medicum.
Warto dodać, że panel ekspertów Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) stwierdził, że istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy spożyciem folianów a prawidłowymi funkcjami psychologicznymi. Ponadto ich niedobór może prowadzić do uszkodzenia DNA poprzez błędne kodowanie sekwencji, istotne jest więc ich uzupełnianie zgodnie z zaleceniami.
Zawartość folianów w jednej szklance (200 ml) soku pomarańczowego wynosi około 46 μg, co stanowi dobre źródło tej witaminy (ok. 23% dziennego zapotrzebowania). Referencyjna wartość ich spożycia dla osób dorosłych wynosi 200 μg/dobę. Wysoka biodostępność folianów zawartych w soku pomarańczowym jest wynikiem wysokiej zawartości witaminy C, która zwiększa przyswajalność folianów podczas spożywania pokarmów i płynów, będących ich źródłem - dodaje dr Kozioł-Kozakowska.
Potas i polifenole
Niektóre badania sugerują, że zawartość polifenoli w soku pomarańczowym reguluje dodatkowo poziom glukozy i insuliny. Ponadto 100 proc.sok pomarańczowy zawiera potas, w ilości zapewniającej średnio 19 proc. dziennego zapotrzebowania na ten składnik. Bierze on udział w przekształcaniu glukozy w glikogen, który następnie przechowywany jest w wątrobie. Co ważne, potas jest niezbędny do prawidłowej budowy i wzrostu mięśni oraz właściwej pracy serca, a jego niedobory bądź nadmiar mogą prowadzić do uszkodzenia płodu.
Witamina C i antyoksydanty
Jedna szklanka soku pomarańczowego (200 ml) dostarcza nawet do 90 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminę C (Referencyjna Wartość Spożycia witaminy C dla osób dorosłych wynosi 80 mg/dobę). Witamina C pełni szereg dodatkowych funkcji w organizmie, m.in. wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego oraz układu nerwowego. Ponadto wpływa na utrzymanie prawidłowych funkcji psychologicznych i zmniejsza uczucie zmęczenia i znużenia, przyczyniając się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego. Dodatkowo wspiera wchłanianie żelaza niehemowanego (pochodzącego m.in. z żywności wzbogaconej, suplementów diety oraz pokarmów roślinnych), odpowiadającego za transport tlenu w organizmie; rolę witaminy C w tym zakresie podkreśliła Światowa Organizacja Zdrowia w dokumencie poświęconym prewencji niedokrwistości z niedoboru żelaza.
Dr Kozioł-Kozakowska podkreśla: Organizm człowieka nie syntetyzuje i nie gromadzi zapasów tej witaminy, dlatego należy ją regularnie uzupełniać, również w okresie prenatalnym, spożywając pokarmy i soki, będące jej źródłem. Witamina C jest dodatkowo antyoksydantem, podobnie jak występujące w pomarańczy i soku pomarańczowym polifenole. Przeprowadzone badania wykazały, że spożycie soku pomarańczowego (maksymalnie 600 ml/dobę) podwyższa ich poziom w surowicy wpływając na redukcję reaktywnych form tlenu (wolnych rodników).