Nużeniec żyje w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych skóry, czoła, nosa, policzków i rzęs. W małych ilościach nie jest groźny, w nadmiernych powoduje m.in. stany zapalne skóry.
Nużeńce są mikroskopijnymi stawonogami (ok. 0,3 mm) spokrewnionymi z roztoczami. Występują w rejonie głowy, w torebkach włosów i gruczołach łojowych, gdzie składa jaja, pozostawia swoje odchody i wylinki, czyli powłoki zrzucane podczas przechodzenia do kolejnych stadiów rozwoju. Odżywia się wydzielinami skóry.
Pasożyt jest bardzo rozpowszechniony na całym świecie. Jak wyjaśnia na portalu "Medycyna Praktyczna", dr hab. med. Ernest Kuchar, przenosi się z kurzem, przez kontakt bezpośredni z osobą zarażoną, przez stosowanie tych samych przyborów kosmetycznych (kosmetyczka, fryzjer), ręczników i ubrań, dlatego praktycznie wszyscy jesteśmy nimi zarażeni.
Objawy nużeńca
Powoduje świąd, przebarwienia skóry na powierzchni policzków, atakuje torebki rzęs i brwi powodując ich utratę, a także zapalenie brzegów powiek. Czasami zaatakowanej przez nużeńca osobie wypadają włosy, co bywa mylone z łysieniem plackowatym. Niemal zawsze inwazja towarzyszy trądzikowi pospolitemu i różowatemu.
Choroba nużyca (demodekoza)
Nużeńce mogą wywołać chorobę skóry zwaną demodekozą (inaczej: nużyca - przyp. red.). Choć inwazja nużeńca nie daje czasem żadnych lub skąpe objawy, to potencjalnie demodekoza może być uciążliwa i groźna - przestrzega parazytolog prof. Krzysztof Solarz ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Nużyca jest bardzo powszechną chorobą inwazyjną, ale ze względu na skąpe objawy bywa mylona z różnego rodzaju schorzeniami dermatologicznymi o innym podłożu. Skąpe objawy powodują też, że sami nie zwracamy czasem uwagi na inwazję - dodaje naukowiec.
Badanie w kierunku nużeńca
W każdym przypadku należy potwierdzić obecność nużeńca za pomocą odpowiedniego badania. Jak czytamy na stronie laboratorium Szpitala im. św. Ludwika w Krakowie, jest ono zalecane osobom z problemami skórnymi, z częstym, powracającym zapaleniem spojówek, z zespołem suchego oka oraz w przypadku nadmiernego wypadania rzęs
Przygotowanie do badania:
- nie myć twarzy w dniu badania
- nie nakładać kosmetyków, maści,
- nie zakrapiać oczu dzień wcześniej, nie przemywać oczu w dniu badania
- nie stosować kosmetyków (tusz do rzęs)
Materiał do badania pobiera się z rzęs lub z zeskrobin skórnych twarzy.
Leczenie nużycy
Leczenie nużycy jest bardzo trudne. Można stosować gorące kąpiele z dużą ilością mydła z heksachlorobenzenem, a także balsam peruwiański, roztwory spirytusowe pirogalolu, pirokatechiny, naftolu, mieszaniny mentolowo-kamforowej oraz preparaty roztoczobójcze oparte na benzoesanie benzylu.
Profilaktyka polega na przestrzeganiu higieny oraz utrzymywaniu w czystości skóry, pościeli i ubrań.
Źródło: Medycyna Praktyczna, naukawpolsce.pl, Szpital św. Ludwika w Krakowie