Elektrokardiograficzna próba wysiłkowa lub inaczej test wysiłkowy jest jedną z podstawowych metod diagnostyki kardiologicznej. Lekarze specjaliści często kierują na to badanie. Jest ono łatwo dostępne, nieinwazyjne, a przede wszystkim ocenia wiele czynników składających się na stan zdrowia chorego.
Na czym polega badanie próby wysiłkowej?
Badanie polega na monitorowaniu zmian w zapisie EKG, dynamiki ciśnienia tętniczego oraz tolerancji wysiłku fizycznego w czasie kolejnych etapów testu. Wszystkie te aspekty są interpretowane indywidualnie oraz zbiorczo podczas całego okresu próby przez lekarza opisującego badanie.
Do czego służy test wysiłkowy?
Badanie służy m.in. do wstępnej diagnostyki dolegliwości bólowych w klatce piersiowej, czy spadku tolerancji wysiłku, określeniu wskazań do pogłębienia diagnostyki kardiologicznej w kierunku np. choroby wieńcowej, ocenie efektów leczenia specjalistycznego lub zabiegowego, ocenie wydolności fizycznej, czy rokowania na przyszłość.
Jak przygotować się do próby wysiłkowej?
Przygotowanie pacjenta jest zdecydowanie najważniejszym elementem badania. To właśnie od niego w dużej mierze zależy m.in. bezpieczeństwo chorego, techniczna możliwość wykonania próby oraz wartość diagnostyczna badania.
Właściwe postępowanie można zawrzeć w kilku punktach:
2. Jeżeli posiadamy dokumentację medyczną z poprzednich pobytów w szpitalu, należy zabrać ją ze sobą razem z aktualną listą przyjmowanych leków. Dokumenty przekazujemy lekarzowi opisującemu badanie.
3. Dzień przed i w dniu badania nie stosujemy preparatów kosmetycznych takich jak kremy i balsamy na skórę klatki piersiowej.
4. Jeśli skóra klatki piersiowej jest owłosiona należy ją ostrzyc.
5. W dniu badania nie należy podejmować dużych wysiłków fizycznych, pić alkoholu oraz palić papierosów.
6. Nie powinno się spożywać posiłku bezpośrednio przed badaniem, a w dniu testu należy spożyć lekki posiłek.
7. Należy zabrać ze sobą wygodny strój i skarpety lub czyste obuwie sportowe na zmianę. Badanie przeprowadza się u mężczyzn bez koszulki, u kobiet zaleca się topy lub biustonosz sportowy bez fiszbin.
Jak wygląda prawidłowa próba wysiłkowa?
Kiedy jesteśmy już właściwie przygotowani, w pracowni technik elektrokardiologii przyczepia 10 elektrod samoprzylepnych na klatkę piersiową. Następnie podłącza aparaturę monitorującą zapis EKG oraz mankiet do pomiaru ciśnienia tętniczego.
Następnie pacjent wchodzi na nieruchomą bieżnie. Wtedy rozpoczyna się pierwszy etap testu - monitorowanie w spoczynku. Po wykonaniu pierwszych pomiarów bieżnia rozpoczyna pracę. Z każdym kolejnym etapem zwiększa się kąt nachylenia oraz szybkość bieżni.
Zespół prowadzący badanie obserwuje zapis EKG, wartości ciśnienia tętniczego i stan kliniczny chorego. Po osiągnięciu tzw. tętna submaksymalnego, zazwyczaj kończy się etap wysiłku i przechodzi do monitorowania podczas wypoczynku.
Badanie kończy się po powrocie wartości wszystkich parametrów do wartości wyjściowych.
Ile trwa próba wysiłkowa?
Nie ma stałego, sztywnego czasu trwania badania. Zazwyczaj jest to od 20 min. do 30 min. Każdy z etapów wysiłku trwa ok. 3 min.
Test zazwyczaj jest przerywany na polecenie lekarza przeprowadzającego. Jednakże badany, może poprosić o zakończenie próby, gdy odczuwa m.in. zmęczenie nie pozwalające na dalszą kontynuację badania, ból nóg, czy nadmierną duszność.
Z jaką prędkością porusza się bieżnia?
Taśma bieżni porusza się z prędkością ok. 2,7 km/h przy nachyleniu 10 proc. U osób obciążonych chorobami układu sercowo-naczyniowego, badanie rozpoczyna się od niższych wartości i zwiększa się je z mniejszą intensywnością.
Co dalej po wykonaniu testu?
Po przeprowadzonej próbie wysiłkowej, z wynikiem badania należy udać się do lekarza kardiologa. W gabinecie specjalisty na podstawie całości obrazu klinicznego i wyników badań zapadną dalsze decyzje co do ewentualnej modyfikacji leczenia i diagnostyki.