Na 11 marca przypada Światowy Dzień Nerek, obchodzony w tym roku pod hasłem „Jak żyć dobrze z przewlekłą chorobą nerek?”. Według Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego na przewlekłą chorobę nerek cierpi od 11 do 13 proc. osób dorosłych. W Polsce choruje około 4 mln osób, często dlatego, że choroba została wykryta zbyt późno.
Nerki to najdoskonalszy i najbardziej elegancki narząd, oczyszczający nasz organizm. Już Galen, jeden z najznakomitszych starożytnych lekarzy, mówił o nerce: "viscus elegantissimum" - najelegantsze trzewiaprof. Piotr Chłosta, kierownik Katedry i Kliniki Urologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Na chorobę nerek może wskazywać nadciśnienie tętnicze, szczególnie u osób młodych i w średnim wieku, bo u nich najczęściej ma ono podłoże nefrologiczne. Niepokojące są też obrzęki, spowodowane wydalaniem dużej ilości białka w moczu, a także białkomocz lub krwiomocz i znaczne pienienie się moczu.
Dbajmy o swoje nerki! By się przekonać czy pracują prawidłowo, konieczna jest wizyta u urologa. Podstawowe badania to USG oraz badanie ogólne moczu. Gdy pojawiają się dolegliwości bólowe nerek może to oznaczać problemy z odpływem moczu. Jeżeli leki przeciwbólowe i rozkurczowe nie zlikwidują dolegliwości, pojawi się gorączka i dreszcze, należy udać się do szpitaladr n. med. Tomasz Wiatr, urolog
Niewydolność nerek rozwija się stopniowo i jest to proces nieodwracalny, dlatego tak istotne jest wczesne rozpoznanie schorzenia. Należy zatem - podkreśla specjalista - regularnie kontrolować ciśnienie tętnicze krwi oraz poddawać się rutynowym badaniom diagnostycznym, takim jak badanie ogólne moczu oraz morfologia.
Często powtarzam, że pomiary ciśnienia i badanie moczu to takie +okno na nerki+, poprzez które możemy zobaczyć nasze superfiltry. W zakresie badania moczu szczególnie istotne są: białkomocz i krwinkomocz. Jeśli podejrzewamy niewydolność nerek, powinniśmy wykonać badanie krwi z oznaczeniem stężenia kreatyniny w surowicy. To najważniejszy i najprostszy do oznaczenia wskaźnik czynności wydalniczej nerek. Na podstawie stężenia kreatyniny, wieku i płci, wyliczane jest automatycznie w laboratorium tak zwane przesączanie kłębuszkowe, pokazujące czy i jak nerki pracują i filtrują - wyjaśnia nefrolog prof. Michał Nowicki.
POSŁUCHAJ ROZMOWY EWY KWAŚNY Z UROLOGIEM TOMASZEM WIATREM
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla audio
Kto jest w grupie ryzyka?
Badania podstawowe można wykonać bezpłatnie na podstawie skierowania od lekarza rodzinnego. Regularnie powinni je wykonywać osoby najbardziej narażone na choroby nerek, czyli te z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, otyłością oraz miażdżycą.
Specjalista ostrzega, że gdy pojawia się przewlekła choroba nerek, bardzo pogarsza się ogólne rokowanie pacjenta. Jeśli ktoś ma chorobę układu krążenia, jest po zawale serca a ma niewydolność nerek - to ryzyko, że umrze z powodu różnego rodzaju powikłań, jest od kilku do kilkudziesięciu razy większe, niż gdyby nie miał niewydolności nerek. Jedynie wczesne wykrycie daje zaś szansę na dłuższe i lepszej jakości życie - podkreśla.
CZY PIWO DOBRZE DZIAŁA NA NERKI?
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
Do czego służą nam nerki?
Nerki są najważniejszym narządem wydalniczym organizmu. Wytwarzają mocz, z którym wydalane są zbędne produkty przemiany materii, toksyny i metabolity leków. Ale pełnią one też wiele ważnych funkcji wydzielniczych.
Nerki pełnią nie tylko rolę prostego filtra ale +naczelnego chemika+ ustroju. Zachodzi w nich bardzo wiele procesów chemicznych zmierzających do tego, żeby odkwaszać organizm, wydalać z niego elektrolity czy nadmiar wody. W nerkach dokonuje się wiele procesów metabolicznych i dzięki temu narządy te stoją na straży stałości środowiska wewnątrzustrojowego - wyjaśnia prof. Michał Nowicki.
Nerki wytwarzają ważne hormony, takie jak renina regulująca ciśnienie tętnicze krwi. Z reniny wskutek kolejnych przemian powstaje aldosteron, hormon reguluje ciśnienie tętnicze, gospodarkę sodowo-potasową i kwasowo-zasadową ustroju. Nerki wytwarzają też erytropoetynę, która kontroluje szpik kostny w zakresie wytwarzania krwinek czerwonych. Dzięki nerkom powstaje także aktywna witamina D.
To, co otrzymujemy w postaci tabletki musi być aktywowane przez nerki. Kiedy nie ma prawidłowej czynności nerek, nie ma też aktywnej witaminy D, a to właśnie ona reguluje gospodarkę, przede wszystkim stan kości, w organizmie - dodaje profesor.
Dodaje, że w prewencji i terapii przewlekłej choroby nerek najważniejszym czynnikiem jest zdrowy styl życia. Regularne i dobrze zbilansowane posiłki, odpowiednie nawodnienie organizmu, codzienna aktywność fizyczna oraz ochrona przed zanieczyszczonym powietrzem.
Niewydolność nerek najczęściej rozwija się skrycie. Większość chorych nie odczuwa żadnych objawów aż do chwili, gdy ich nerki są bardzo zniszczone. Niestety dopiero wtedy mogą się pojawić:
• uczucie ciągłego zmęczenia,
• trudności z koncentracją,
• słabszy apetyt,
• bezsenność,
• skurcze mięśni, szczególnie występujące w nocy,
• obrzęki nóg, twarzy,
• suchość i swędzenie skóry,
• częste oddawanie moczu, szczególnie w nocy.
JAK ZBADAĆ NERKI?
Warto zgłosić się do lekarza rodzinnego, który zleci proste badania pozwalające na ocenę funkcji nerek. Badania te są dostępne w każdym laboratorium i tanie (ok. 10-12 zł):
• badanie stężenie kreatyniny we krwi (na jej podstawie wylicza się wielkość filtracji kłębuszkowej - eGFR)
• badanie ogólne moczu,
• pomiar ciśnienia krwi.
DLA ZDROWIA NEREK WAŻNE SĄ:
• aktywny styl życia,
• zdrowa dieta z przewagą warzyw i owoców,
• umiarkowane używanie soli,
• ograniczenie ilości cukru w diecie,
• odpowiednia ilość płynów (ok. 2 litry dziennie),
• porzucenie nałogów,
• regularny pomiar ciśnienia krwi,
• raz do roku badania krwi i moczu.
Źródło: www.nefron.org.pl