To jedna z najbardziej irytujących dolegliwości związanych z okiem. Kiedy dopada nas jęczmień, mamy problem z widzeniem, a ból nie daje spokoju. Skąd się bierze to zakażenie i jak można sobie z nim szybko poradzić?
Jęczmień to ogólne określenie ostrego, miejscowego zakażenia powiek. Jeśli obejmuje mieszki włosowe rzęs, powstaje zwykle na skutek zaczopowania ich ujścia oraz zakażenia gruczołów łojowych Zeissa lub gruczołów rzęskowych (potowych) Molla. Nazywany jest wówczas jęczmieniem zewnętrznym. Jeśli jęczmień rozwija się w gruczołach tarczkowych Meiboma, określa się go jako jęczmień wewnętrzny.
W 90-95% przypadków jęczmień wywołany jest przez zakażenie gronkowcami, niekiedy przez inne drobnoustroje chorobotwórcze.
Czasami jęczmienie przechodzą w postać przewlekłą i w powiece tworzy się guzek nazywany gradówką.
Jak się objawia?
Jęczmień charakteryzuje się bolesnym obrzękiem powieki i obecnością guzka zapalnego, któremu towarzyszy zaczerwienienie. Niekiedy pierwszym objawem może być ogólny obrzęk i zaczerwienienie całej powieki, które z czasem ogranicza się do mniejszego obszaru. W bardzo rzadkich przypadkach zakażenie obejmuje całą powiekę. Jęczmienie mogą być jedno- lub dwustronne, pojedyncze lub mnogie.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Podstawą leczenia są okłady rozgrzewające i masaż, uzupełnione miejscowym zastosowaniem antybiotyków. W przypadku jęczmienia zaleca się 4 razy na dobę ciepłe okłady trwające przez 10-15 minut. Jęczmień można rozgrzewać, kładąc na powieki kompres lub prztykając mały szklany pojemnik (np. buteleczkę na lekarstwa) wypełniony ciepłą wodą. Towarzyszący okładom masaż można wykonywać palcem, krawędzią buteleczki lub innym przedmiotem.
Skuteczność leczenia jęczmienia przez jego pocieranie obrączką nie ma nic wspólnego z materiałem, z jakiego jest ona wykonana, a z faktem, że w trakcie masażu dochodzi do odblokowania zamkniętych ujść gruczołów. Masaż przeprowadza się zawsze w kierunku ujścia gruczołów w krawędzi powieki, czyli w powiece górnej z góry do dołu, a w powiece dolnej - z dołu ku górze. Jeśli w ciągu 2-3 dni leczenia zachowawczego (ciepłe okłady, masaż) nie następuje żadna poprawa, należy zgłosić się na konsultację do okulisty.
Jakie są sposoby leczenia?
Jęczmień z reguły ulega samoograniczeniu. W większości przypadków jęczmienie pękają samoistnie w ciągu 1-2 tygodni. Mechaniczne otwarcie jęczmienia przyspiesza proces gojenia. Jeśli jęczmień obejmuje mieszek włosowy rzęsy, można ją delikatnie wyrwać, co powoduje otwarcie jęczmienia. W przypadku bardzo dużych zmian (np. przy wielokomorowym jęczmieniu wewnętrznym), przy większym ryzyku powikłań związanych z jego otwarciem, nacięcia powinien dokonywać wyłącznie lekarz.
źródło: Medycyna Praktyczna
(ag)