EEG to obecnie jedno z najważniejszych badań, które pomaga wykryć choroby układu nerwowego, w tym także epilepsję. Wskazaniem do jego wykonania jest m.in. utrata świadomości, omdlenie, czy zaburzenia snu, które mogą być symptomem poważniejszej choroby – także padaczki.
Na czym polega badanie EEG?
Mózg człowieka składa się z miliardów neuronów, które przesyłają między sobą impulsy elektryczne. Mówiąc inaczej, przez ten organ nieustannie przechodzą prądy elektryczne - to za ich sprawą myślimy, czujemy, widzimy czy słyszymy. W trakcie badania EEG lub VEEG jesteśmy w stanie zaobserwować taką aktywność, w tym wszelkie nieprawidłowości i odstępstwa od normy - również wyładowania towarzyszące napadom padaczkowym - wyjaśnia neurolog i epileptolog Marta Banaszek.
Ocenę bioelektrycznej czynności mózgu umożliwiają wykorzystywane w trakcie badania elektrody. Przymocowuje się je do skóry głowy i częściowo do twarzy, najczęściej na specjalnie do tego przeznaczonym urządzeniu, wyglądem przypominającym czepek. Rejestrują one impulsy elektryczne, które zostają przetworzone na serię charakterystycznych linii, które zapisuje się w pamięci komputera. Opisem wydruku zajmuje się wyspecjalizowany lekarz, a oceną wyników - neurolog.
Niektóre przypadki medyczne wymagają pogłębienia informacji o stanie zdrowia pacjenta i uzyskania dodatkowych informacji. W tym celu dodatkowo przeprowadza się u pacjenta hiperwentylację (wykonywanie pogłębionych oddechów), fotostymulację (wystawianie wzroku na działanie światła stroboskopowego) czy próby z otwieraniem lub zamykaniem oczu.
Pacjenci pod szczególnym nadzorem
Badania EEG i VEEG są bezbolesne, nieinwazyjne i nieobciążające, dlatego można je wykonać bezpiecznie nawet u dzieci, niemowląt i kobiet w ciąży.
U dzieci najbardziej fizjologicznym sposobem aktywacji zapisu EEG jest sen i jest to najlepsza metoda wykonania tego badania u najmłodszych pacjentów. Niemowlęta powinny przed badaniem zostać nakarmione - ułatwi to zaśnięcie dziecka oraz zredukuje wpływ hipoglikemii (niskiego poziomu cukru we krwi) na zapis - mówi lek. Mikołaj Pielas z Centrum Neurologii, Padaczki i Psychiatrii Neurosphera.
Pracownia EEG powinna być miejscem przyjaznym dla dzieci, wyposażonym w maskotki, zabawki lub bajkowy wystrój wnętrza. Współpracę przy badaniu elektroencefalograficznym można osiągnąć poprzez przyjazny kontakt z dzieckiem i zachęceniem do zabawy. Wspomnianą wcześniej hiperwentylację można wykonać poprzez dmuchanie zabawki - wiatraka.
Ile trwa badanie?
W zależności od złożoności problemu medycznego i zaleceń lekarza, analiza EEG i VEEG może zająć od 30 minut do nawet 24 godzin. Tyle mogą bowiem trwać testy częściowo przeprowadzane w trakcie snu pacjenta. Na te najdłuższe badania najczęściej są kierowane osoby, u których podejrzewa się występowanie epilepsji. Wzrasta wówczas szansa na zarejestrowanie napadu i towarzyszących mu okoliczności.
Ważne jest dobre przygotowanie
Na finalny wynik badania wpływa wiele czynników, dlatego ważne jest odpowiednie przygotowanie do testów EEG i VEEG, o czym nie mówi się zbyt często.
Specjaliści zalecają, aby już 48 godzin przed planowanym badaniem aktywności mózgu zrezygnować ze spożycia alkoholu i kofeiny. Te wpływają na niego pobudzająco, co może skutkować przekłamaniem wyników. W sytuacji kiedy pacjent lub pacjentka nie są w stanie zrezygnować z przyjmowania tych środków psychoaktywnych, powinni poinformować o tym już na etapie rejestracji.
Zaleca się również, aby w dniu badania zrezygnować z nakładania makijażu (skóra powinna być czysta, aby nie zaburzać sygnału) oraz lakieru czy innych preparatów na włosy, które będą miały bezpośredni kontakt z przymocowanymi do czepka elektrodami. Co ważne, nie należy samodzielnie rezygnować z przyjmowania dotychczas zażywanych leków ani modyfikować terapii.