Niepokojące objawy, takie jak ciągłe bóle głowy, żołądka, zmęczenie, problemy z trawieniem, brak odporności, a nawet zaostrzenie chorób autoimmunologicznych, mogą być spowodowane ukrytym stresem. O ile większość z nas potrafi zdefiniować, czym jest stres i łatwo go rozpozna, z ukrytym stresem możemy mieć więcej trudności. Czym jest, jakie może mieć skutki i – przede wszystkim – jak sobie z nim poradzić? Tłumaczy psycholog Aleksandra Dejewska.

REKLAMA
zdj. ilustracyjne

Z czego wynika ukryty stres?

Wszystko to, co skrywamy w sobie, nie znika, ale generuje dużo napięcia. A to napięcie może ujawniać się w objawach somatycznych
Aleksandra Dejewska, psycholog
Ukryty stres może wynikać z czynników, których nie jesteśmy świadomi. Jak to możliwe? Organizm fizycznie odpowiada na bodziec stresowy, mimo, że umysł nie zdaje sobie sprawy z zagrożenia - tym właśnie jest ukryty stres. Czynniki, które prowadzą do stresu to m.in. niepewność, brak informacji oraz utrata kontroli. Bardzo istotne są tutaj emocje. Kiedy nie mamy do nich wglądu, nie możemy realizować swoich potrzeb emocjonalnych. Możemy za to spełniać potrzeby innych osób, przekładając je ponad własne, nierzadko działając wręcz wbrew sobie. To z kolei może być ogromnym stresem. Żyjąc zgodnie z cudzymi oczekiwaniami - np. pozostając w toksycznym związku, czy w pracy, której nie lubimy - robimy sobie dużą krzywdę.

Tłamszenie swoich emocji i potrzeb to jednak nie wszystko. Stres mogą powodować także skrywane tajemnice i problemy - choroba alkoholowa kogoś z rodziny, orientacja seksualna, depresja, problemy finansowe... Są one ogromnym wysiłkiem dla naszej psychiki, ponieważ wiele kosztuje nas wypieranie ich zarówno przed sobą samym, jak i przed otoczeniem - mówi Aleksandra Dejewska, psycholog, terapeutka zaburzeń odżywiania.

Objawy stresu, czyli jak możemy go zaobserwować?

Jeśli cierpimy na powracające problemy zdrowotne, których źródła nie potrafimy odnaleźć, warto przyjrzeć się własnej psychice. Napięcie emocjonalne wynikające ze stresu może objawiać się na różne sposoby. Są to m.in.:

  • obniżenie odporności,
  • bruksizm, czyli zaciskanie zębów (może wynikać z tłamszonej złości),
  • zmęczenie, brak chęci do działania,
  • ból mięśni, szczególnie ramion,
  • problemy z trawieniem, brak apetytu,
  • ucisk w głowie, migreny.


Nie zapominajmy oczywiście, że pierwszym krokiem, kiedy czujemy się źle, powinna być wizyta u lekarza! Jeśli badania nie dają jednoznacznych odpowiedzi, warto wsłuchać się w siebie i zweryfikować, czy nie zmagamy się z ukrytym stresem. Praca nad nim może sprawić, że stopniowo zaczniemy czuć się lepiej.

Jak zniwelować ukryty stres?

Na szczęście istnieją różne techniki i sposoby radzenia sobie z tym problemem. Ważne, by wiedzieć, od czego zacząć.

Określenie przyczyny stresu jest pierwszym krokiem do rozwiązania problemu. To proces, dlatego też nie spodziewajmy się, że nasze działania od razu dadzą efekt. Czasem potrzeba czasu, by poradzić sobie z ukrytym stresem. Jeśli przez lata nasz układ nerwowy nauczył się żyć w stanie ciągłego napięcia, nauka odpuszczania może trochę potrwać
Aleksandra Dejewska, psycholog, terapeutka zaburzeń odżywiania

Jeśli więc zmagamy się z obawą o przyszłość, co w obecnej sytuacji dotyczy wielu osób, jednym z pierwszych działań powinno być ograniczenie otrzymywanych informacji. Jesteśmy przebodźcowani i z każdej strony słyszymy złe wieści - niemal każdy odczuwa trudną sytuację w kraju i na świecie. Dlatego warto ograniczyć oglądanie wiadomości i czytanie newsów w internecie. Te ważne informacje i tak do nas dotrą.

W przypadku, kiedy skrywamy w sobie emocje lub sekrety, pomóc może wyrażenie ich. Czasem samo powiedzenie, co nas trapi może przynieść ogromną ulgę. Warto też nauczyć się stawiania granic i wyrażania emocji. A jeśli nie mamy w swoim otoczeniu zaufanych osób - możemy poszukać grup wsparcia lub pójść na terapię.

Terapia jest dobrym rozwiązaniem, by rozwiązać przyczyny powstających problemów. Dzięki niej nauczymy się wglądu w siebie, stawiania granic, ale także - realizowania swoich potrzeb, zamiast spełniania cudzych oczekiwań.

Pomocne są także wszelkie ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe - na przykład trening autogenny Schultza czy trening Jacobsona. Te i inne techniki można z łatwością znaleźć w internecie. Możemy również zadbać o rozluźnienie ciała - ćwiczyć jogę, uprawiać medytację, a także korzystać z relaksujących masaży. Taki masaż możemy wykonać nawet samodzielnie - masując oczy, skronie, ramiona, szyję.

Nie każda metoda będzie skuteczna dla każdego, dlatego też warto próbować, co nam pomaga. Kiedy natomiast czujemy, że stosowane techniki nie przynoszą ulgi, a nawet odczuwamy zwiększony stres - najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest wizyta u psychoterapeuty.