Do mieszkańców Katowic trafiły w poniedziałek słoiki z pyszną, przygotowaną na bazie naturalnych składników zupą pomidorową. W ten sposób urolodzy ze szpitala im. prof. Emila Michałowskiego przy ul. Strzeleckiej chcieli w Tygodniu Urologii zachęcić mężczyzn do badań profilaktycznych układu moczowego i zwrócić ich uwagę na to, jak dobroczynny wpływ na zdrowie może mieć dieta bogata w pomidory i ich przetwory.
Wydawałoby się, że zupa pomidorowa ma z urologią niewiele wspólnego. To oczywiście nieprawda. Pomidory w urologii, a szczególnie w chorobach nowotworowych, są bardzo cenionym elementem diety - mówi RMF FM dr Jan Kawecki, urolog i dyrektor Szpitala Specjalistycznego im. prof. E. Michałowskiego w Katowicach. Stąd pomysł, aby w Tygodniu Urologii, który świętujemy, zwrócić na siebie uwagę poprzez produkty na bazie pomidorów - tłumaczy.
Pomidor jest bardzo atrakcyjnym warzywem, jeśli chodzi o nasze zdrowie. Pomaga nam wyrównywać niedobory elektrolitów, utrzymać zdrową dietę. Amerykańscy naukowcy, którzy zajmują się dietetyką, mówią, że szklanka soku pomidorowego pita codziennie zapewni ci zdrowie i urodę - zwraca uwagę dr Kawecki. Sole bromu zawarte w pomidorach i przetworach pomidorowych działają uspokajająco, co w dzisiejszych czasach ma duże znaczenie - dodaje ekspert.
Likopen - cenny składnik pomidorów i ich przetworów
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla audio
Jak podkreśla dyrektor katowickiego szpitala, jednym z najcenniejszych składników pomidorów i ich przetworów jest likopen. Jest bardzo dobrym antyoksydantem - działa przeciwutleniająco, hamując niekorzystne działanie wolnych rodników, które mogą wpływać na mnożenie się komórek nowotworowych w organizmie - wyjaśnia dr Kawecki. Obliczono, że częste jedzenie pomidorów, a szczególnie przetworów pomidorowych, zmniejsza ryzyko powstawania raka prostaty nawet o 30 proc. Dotyczy to także raka przełyku, żołądka, jelit... Nawet do 60 proc. można zahamować wzrost raka jelita cienkiego - wylicza urolog.
Jakie jeszcze zalety ma doskonale znany nam pomidor? Ma bardzo dużo witaminy C - działa to przeciwzapalnie, komplet witamin B, witamina E, wapń, żelazo, fosfor, magnez... - wymienia dr Kawecki. Jest dawcą dużej ilości potasu - to ma duże znaczenie przy chorobach serca, utrzymaniu profilaktyki choroby wieńcowej - dodaje dyrektor katowickiej placówki. Jeden pomidor ma tylko 15 kcal, a jest objętościowo dość znaczny. Zjedzenie pomidora jako dobrej przekąski nie dość, że jest bardzo zdrowe, to jeszcze wypełni nam żołądek - zauważa.
Ekspert zwraca uwagę, że likopen zawarty w przetworach pomidorowych, takich jak np. sok czy zupa, jest nawet 4 razy bardziej przyswajalny niż wtedy, gdy jemy to warzywo bez przetwarzania i dodatków. Zdradza też, że są składniki, które połączone w potrawach z pomidorami zwiększają przyswajalność likopenu. Wymienia w tym kontekście m.in. oliwę, orzechy, brokuły, które można połączyć z pomidorami w sałatce.
Tydzień Urologii pozwala zastanowić się, jak w prosty sposób na co dzień można polepszyć jakość swojego życia i zadbać o zdrowie. Stąd dzisiaj będziemy rozdawać zupy pomidorowe na rynku w Katowicach mieszkańcom aglomeracji śląskiej, a także naszym pacjentom w szpitalu urologicznym na ul. Strzeleckiej - mówi RMF FM dr Kawecki. W zdrowej diecie można zawrzeć substancje, które pomogą nam lepiej żyć - przekonuje.
Niepokojące statystyki i rola badań profilaktycznych
W Polsce na nowotwory układu moczowego zapada nawet 30 tysięcy osób rocznie, co stanowi jedną trzecią zachorowań na wszystkie nowotwory, a na raka prostaty ok. 16 tys. mężczyzn. Eksperci zwracają uwagę, że wielu chorobom zapobiec można przez profilaktyczne badania oraz właściwą dietę.
Jakie objawy powinny szczególnie zaniepokoić mężczyzn i skłonić ich do pilne wizyty u urologa?
Na pewno niepokoił będzie krwiomocz, a szczególnie tzw. krwiomocz bezobjawowy - wtedy badać się trzeba natychmiast. Często jest to objaw nowotworu układu moczowego - mówi RMF FM dr Kawecki. Są inne objawy - częstomocz, dolegliwości bólowe, pieczenie przy oddawaniu moczu. To są często objawy związane z infekcją układu moczowego. Tutaj proste leczenie, typu wymuszona diureza, picie dużej ilości płynów, leki ziołowe, powinno wystarczyć - opisuje. Zwraca uwagę, że oddzielną i szalenie ważną kwestią są okresowe badania kontrolne.
Objawy kliniczne raka prostaty, które pacjent może zaobserwować, występują w początkowym okresie bardzo słabo - dlatego mogą być przeoczone. Stąd badania okresowe u mężczyzn po 50. roku życia mają bardzo duże znaczenie - przekonuje ekspert. Bardzo istotne jest, żeby leczyć raka we wczesnej fazie - jest wtedy w zasadzie wyleczalny - dodaje.
"Dystans pomiędzy lekarzem a pacjentem powinien być skracany"
Dyrektor katowickiego szpitala przekonuje, że każdy mężczyzna powinien zaprzyjaźnić się ze swoim urologiem.
Urolog to specjalista. Powoli staje się lekarzem pierwszego kontaktu dla starszych mężczyzn. Dużo objawów z układu moczowego, o których lekarzowi rodzinnemu się nie mówi, łatwiej w rozmowie da się przekazać urologowi - przyznaje dr Kawecki. Zaczynamy być lekarzami pierwszego kontaktu. Trzeba przyjść, pogadać, lekarzowi urologowi jest dużo łatwiej zbadać takiego chorego i mu wyjaśnić, co się zaczyna i czy to wymaga leczenie - opisuje. Dystans pomiędzy lekarzem a pacjentem powinien być skracany - sugeruje urolog.
Dr Kawecki mówi w rozmowie z RMF FM, że akcje profilaktyczne dot. schorzeń układu moczowego z roku na rok przynoszą coraz lepsze efekty. Pacjenci coraz częściej pojawiają się w gabinetach. Coraz więcej jest ludzi świadomych - ocenia. Bardzo duże znaczenie ma wpływ rodziny - namowy żony, dzieci, które chcą mieć zdrowego ojca i męża - podkreśla.
Jakie są najczęstsze schorzenia układu moczowego?
- Nietrzymanie moczu - dotyczy aż 25-30 proc. dorosłych powyżej 65. roku życia. Wśród osób starszych przebywających w domach opieki odsetek ten sięga nawet 50-84 procent.
- Zakażenia układu moczowego - u kobiet w wieku 65-80 lat liczba przypadków to nawet 10-20 procent. U mężczyzn bakteriuria objawowa i bezobjawowa występuje rzadziej (0,1-1%) do 60 lat, ale powyżej choruje z jej powodu nawet 10-15 proc. osób.
- Łagodny rozrost gruczołu krokowego - z jego powodu w Polsce leczonych jest ok. 2 mln mężczyzn, a poddawanych leczeniu zabiegowemu jest rocznie około 14 tys. chorych.
- Rak gruczołu krokowego - jest drugim co do częstotliwości występowania nowotworem złośliwym u mężczyzn i trzecią przyczyną zgonu pacjentów z powodu nowotworu. Jego częstość występowania zwiększa się z wiekiem, a szczególnie po 60. roku życia
- Rak pęcherza moczowego - jest również jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych występujących u osób w wieku starszym, zwłaszcza między 60. a 80 rokiem życia. W Polsce jest to 4. co do częstości występowania nowotwór u mężczyzn i 13. u kobiet.