Wyścig w opracowywaniu najskuteczniejszej szczepionki przeciwko Covid-19 trwa. Na rynku pojawiły się preparaty wyprodukowane m.in. przez firmy: Moderna, Pfizer, Novavax, Johnson & Johnson i AstraZeneca. W najbliższych miesiącach te szczepionki nie tylko - miejmy nadzieję - uratują ludziom życie, ale także pomogą nam wrócić do normalności i wygrać walkę z pandemią. Sprawdź, czym poszczególne preparaty różnią się od siebie.
Porównanie jeden do jeden nie jest do końca możliwe
Skuteczność dostępnych na ryku preparatów waha się od 66% do 95% - choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że przepaść pomiędzy jedną a drugą szczepionką jest ogromna, to w finale nie do końca tak jest.
"Już na wstępie należy podkreślić, że porównywanie poziomów skuteczności szczepionek jest czymś w rodzaju "porównywania jabłek z pomarańczami" - twierdzi Onyemy Ogbuagu, specjalista od chorób zakaźnych w Yale Medicine, który zajął się porównaniem szczepionek.
Dlaczego tak jest? Niektóre z tych szczepionek (jak Johnson & Johnson's) zostały przetestowane na obszarach, gdzie pojawiły się bardziej zaraźliwe warianty, takich jak RPA, podczas gdy szczepionki Moderna i Pfizer zostały przetestowane, zanim warianty zidentyfikowane w Wielkiej Brytanii i RPA uderzyły i zaczęły się gwałtownie rozprzestrzeniać.
Pfizer / BioNTech
Jak to działa: zastrzyk Pfizera to szczepionka informacyjna RNA (mRNA), która zasadniczo wysyła instrukcje do naszych komórek, które uczą nasz układ odpornościowy, jak walczyć z koronawirusem.
Skuteczność: 95% przeciwko chorobie Covid-19 dającej objawy
Dawkowanie: dwa zastrzyki w odstępie 21 dni lub więcej
Jak działa na mutacje Covid-19: Badania laboratoryjne dotyczące krwi zaszczepionych osób wykazały, że szczepionka może być nieco mniej skuteczna przeciwko nowym wariantom, takim jak ta odkryta w RPA, ale nadal dobrze chroni ludzi.
Jak łatwo można dostosować preparat do nowych wariantów: Bardzo łatwo. Szczepionkę można zmienić w ciągu kilku dni. Pfizer już pracuje nad zastrzykiem wzmacniającym przeciwko mutacjom.
Efekty uboczne: Większość ludzi czuje ból i bolesność ramienia w miejscu zastrzyku. Oczekuje się, że nawet u połowy osób wystąpią objawy grypopodobne, takie jak dreszcze, zmęczenie i bóle głowy, zwłaszcza po drugiej dawce. Ale jest to jedynie poprawna odpowiedź immunologiczna naszego układu odpornościowego.
Jak należy przechowywać preparat: szczepionki mRNA są "wybredne" i muszą być przechowywane w zamrażarkach - ok. -70 stopni Celsjusza, po rozmrożeniu, w normalnej lodówce zachowuje ważność zaledwie przez kilka dni.
Dostępność: Faza trzecia zakończyła się zimą 2020 r.
Moderna
Jak to działa: Podobnie jak Pfizer, szczepionka Moderna wykorzystuje technologię mRNA.
Skuteczność: 94,5% przeciwko chorobie objawowej
Dawkowanie: dwa zastrzyki w odstępie 28 lub więcej dni
Jak działa na mutacje Covid-19: Uważa się, że szczepionka jest mniej skuteczna przeciwko wariantowi dominującemu w Afryce Południowej, ale badania laboratoryjne pokazują, że zastrzyk może nadal skutecznie zneutralizować wirusa i zapewnić ochronę. Potrzebujemy jednak więcej danych, aby lepiej to zrozumieć.
Jak łatwo można dostosować preparat do nowych wariantów: jest to szybki proces. Firma Moderna rozpoczęła już prace nad rozwojem i testowaniem zastrzyku wspomagającego, przeznaczonego specjalnie do wariantu odkrytego w RPA.
Efekty uboczne: Ponownie, podobne do Pfizer. Większość ludzi poczuje ból w ramieniu, w który dostanie zastrzyk. Oczekuje się, że nawet u połowy osób wystąpią objawy grypopodobne, takie jak dreszcze, zmęczenie i bóle głowy, zwłaszcza po drugiej dawce.
Jak należy przechowywać preparat: Należy je starannie przechowywać w temperaturze od 2 do 8 stopni przez nawet 30 dni.
Dostępność: Faza trzecia próbna zakończyła się zimą 2020 r.
Novavax
Jak to działa: zastrzyk Novavax to szczepionka podjednostkowa białka. Zawiera mały, nieszkodliwy, syntetycznie wyprodukowany kawałek koronawirusa, który szkoli układ odpornościowy, jak rozpoznać i rozmontować wirusa. Nie zawiera rzeczywistego żywego wirusa.
Skuteczność: 89,3% przeciwko chorobie objawowej
Dawkowanie: Dwa zastrzyki w odstępie 21 dni
Jak działa w przypadku mutacji Covid-19: Całkiem dobrze. Jego skuteczność wynosi około 85,6% w stosunku do wariantu zidentyfikowanego w Wielkiej Brytanii i 60% w porównaniu z wariantem znalezionym w Afryce Południowej.
Jak łatwo można dostosować preparat do nowych wariantów: Zdaniem ekspertów łatwo. Zespół Novavax opracowuje już dawkę przypominającą przeznaczoną dla wariantu znalezionego w RPA i ma nadzieję przetestować go w ciągu kilku miesięcy.
Efekty uboczne: Łagodny ból i tkliwość w miejscu podania. Niektórzy ludzie mogą odczuwać zmęczenie, bóle głowy lub mięśni.
Jak należy przechowywać preparat: Podstawowe chłodzenie. Ułatwia to dystrybucję z logistycznego punktu widzenia.
Dostępność: badanie fazy trzeciej kończy się za kilka tygodni, ale może minąć kilka miesięcy, zanim dane zostaną sfinalizowane i przesłane do Urzędu ds. Żywności i Leków do zatwierdzenia. Novavax spodziewa się szczepić ludzi od maja lub czerwca.
Będzie to mile widziany dodatek do arsenału szczepionek. Jest trochę mniej skuteczny w porównaniu ze szczepionkami mRNA, ale z drugiej strony, ten zastrzyk był przeciwko nowym wariantom. Inne zostały przetestowane w próbach, zanim te stały się bardziej dominującymi szczepami- powiedział Ogbuagu, specjalista od chorób zakaźnych w Yale Medicine
Johnson & Johnson
Jak to działa: ten typ zastrzyku, zwany strzałem wektora wirusowego, wykorzystuje adenowirusa (rodzaj wirusa powodującego przeziębienie), aby nauczyć nasz organizm, jak identyfikować i zwalczać koronawirusa. Nie powoduje zarażenia się Covid-19.
Skuteczność: 66% w zapobieganiu zakażeniu Covid-19; 85% w zapobieganiu ciężkiemu przejściu choroby; 100% ochrony przed hospitalizacją i śmiercią z powodu zakażenia Sars-Cov-2.
Dawkowanie: Jedna dawka
Jak działa na mutacje Covid-19: Ogólna skuteczność wydaje się spadać w przypadku wariantów. Szczepionka była skuteczna w 72% w badaniach w USA, 66% w badaniach w Ameryce Łacińskiej z udziałem odmiany, która dominuje w Brazylii i 57% w Afryce Południowej, gdzie dominuje wariant B.1.351. Mimo to nadal zapewnia ochronę przed ciężkimi objawami choroby i śmiercią.
Jak łatwo można go dostosować do nowych wariantów: zmiana szczepionek z wektorami wirusowymi nie jest tak prosta, jak modyfikacja szczepionek mRNA, ale zdaniem ekspertów jest to nadal dość łatwy proces i nie wymaga wiele czasu.
Efekty uboczne: niewielki odsetek osób (9%) zgłosił gorączkę. Inni doświadczyli typowych objawów: zmęczenia, bólów głowy, bólu mięśni i bólu w miejscu wstrzyknięcia.
Jak należy przechowywać preparat: Podstawowe chłodzenie
Dostępność: J&J planuje wkrótce przedłożyć amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA) pozostałe dane dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności
Ta jednorazowa dawka może zmienić zasady gry w dostępie do szczepionek i ich dystrybucji. Najlepsze w niej jest to, że może dotrzeć do odległych i wiejskich obszarów. Oznacza to również, że można go podawać w gabinetach lekarskich bez martwienia się o wszystkie wymagania dotyczące przechowywania- powiedział Daniel Fagbuyi, lekarz medycyny ratunkowej
Oxford / AstraZeneca
Jak to działa: Szczepionka AstraZeneca, również oparta na adenowirusach, działa jak zastrzyk Johnson & Johnson.
Skuteczność: 70% przeciwko chorobie objawowej
Dawkowanie: Dwie dawki. W badaniach zastrzyki podawano w odstępie od 4 do 12 tygodni.
Jak działa na mutacje COVID-19: Wydaje się, że szczepionka działa równie dobrze w przypadku wariantu wykrytego w Wielkiej Brytanii (ale wciąż gromadzone są dane na ten temat), jak i przed wariantem zidentyfikowanym w Afryce Południowej.
Jak łatwo szczepionkę można dostosować do nowych wariantów: Podobnie do Johnson & Johnson - wolniejszy niż mRNA, ale nadal szybki.
Efekty uboczne: Ból i tkliwość w miejscu wstrzyknięcia. Zgłaszano również zmęczenie, bóle głowy, bóle mięśni, dreszcze i gorączkę.
Jak należy przechowywać preparat: Podstawowe chłodzenie
Dostępność: Badanie fazy trzeciej zakończyło się jesienią 2020 r., a szczepionka jest obecnie rozprowadzana w Unii Europejskiej w trybie awaryjnym. Nadal jest testowana w USA i może nie zostać zatwierdzona przez FDA do wiosny.
Niedrogi koszt tej szczepionki wraz z jej podstawowymi potrzebami w zakresie przechowywania dają firmie AstraZeneca dużą przewagę. Większej liczbie pracowników służby zdrowia będzie łatwiej mieć niezbędne zaopatrzenie i wprowadzić szczepionkę do populacji - powiedział Fagbuyi.
Którą szczepionkę powinieneś otrzymać?
Eksperci twierdzą, że nie ma znaczenia, którą szczepionkę się zaszczepisz (i prawdopodobnie w większości przypadków nie będziesz mieć wyboru). Każda otrzymana szczepionka powinna dobrze chronić nas przed ciężkim przechorowaniem Covid-19, hospitalizacją i śmiercią.
Wszystkie te szczepionki działające razem pomogą nam osiągnąć odporność stadną. A potrzebujemy zaszczepić od 65% do 85% populacji, aby mieć ochronę przed wirusem, powiedział Ogbuagu. Ten końcowy cel staje się bardziej realistyczny, gdy mamy mieszankę wysoce skutecznych szczepionek.
Ten artykuł pierwotnie ukazał się w HuffPost i został zaktualizowany.