Mleko i produkty mleczne stanowią około 30 procent naszej diety, między innymi dlatego, że dostarczają nam niezbędnych aminokwasów, tłuszczów, witamin (witamina D), a także minerałów np. wapnia.
Mleko krowie – bogate w sód, cynk, miedź, mangan, witaminę E, witaminę D.
Mleko kozie – ‘super-mleko’ bogate w potas, witaminę A, tiaminę, witaminę B12. Zawiera znacznie mniejsze ilości laktozy niż mleko krowie (University of Granada, 2011).
Mleko sojowe – bogate w liczne fitochemikalia – izoflawony (hormony roślinne), Mleko ryżowe – jest wyjątkowo bogate w węglowodany
Mleko kokosowe – przyczynia się do obniżenia LDL (cholesterol) przez co potencjalnie zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia.
Mleko migdałowe – bogate w kwasy tłuszczowe (MUFA), które pomagają przy kontroli i utracie wagi, również przyczynia się do obniżenia LDL (cholesterol).
Mleko zawiera antyoksydanty
Właściwości antyoksydacyjne mleko, jak również jego przetworów, wynikają z faktu, że ich skład jest bogaty w białko (kazeina) i aminokwasy (np. cysteina), które zawierają siarkę oraz enzymy - dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza, peroksydaza glutationowa, biorące udział w procesach przywracających równowagę oksydacyjną organizmu przez wychwytywanie reaktywnych form tlenu (tzw. wolnych rodników). Co więcej, szczególnie kazeina, okazuje się niezwykle skutecznym ‘zmiataczem’ wolnych rodników.
Ciekawostka - największe ilości witaminy A można znaleźć w mleku kozim, z kolei mleko krowie okazuje się najlepszym źródłem witaminy D.
Mleko dla zdrowia mózgu
Mleko przyczynia się do poprawy kondycji mózgu, głównie ze względu, na fakt, że mleko zawiera wyżej wspominane funkcje antyoksydacyjne.
Osoby spożywające mleko, okazują się mieć zdecydowanie większy poziom glutationu w mózgu, który może pomóc zapobiec potencjalnym uszkodzeniom spowodowanym stresem oksydacyjnym i nadmiernej produkcji wolnych rodników, w ramach procesów metabolicznych w mózgu. Konsekwentnie, mleko może mieć potencjał w obniżeniu ryzyka chorób neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera, czy Parkinsona.
Mleko jest najlepszym napojem po-treningowym
Mleko, szczególnie krowie, ze względu na swój skład okazuje się idealnym napojem dla osób aktywnych fizycznie, szczególnie po wysiłku. Dzięki proporcjom minerałów zawartych w jego składzie, mleko można uznać za napój izotoniczny.
Ponadto, mleko stanowi mieszaninę wysokiej jakości białka, węglowodanów i mikroskładników (szczególnie sodu), które wspomagają proces regeneracji organizmu po treningu. W szczególności ostatnie badania wykazują, że spożycie mleka po wysiłku fizycznym korzystnie wpływa na regenerację i adaptację mięśni po wykonanym treningu, głównie poprzez dostarczenie niezbędnych elementów potrzebnych do resyntezy glikogenu (materiału zapasowego obecnego w mięśniach) i osłabienie ich bólu (tzw. zakwasów).
Co więcej, mleko jako napój po-treningowe jest zalecany nie tylko sportowcom, a również osobom, które ćwiczą w celu kontroli lub utraty wagi.
Mleko zmniejszy ryzyko osteoporozy, zawału serca, udaru mózgu i raka jelita grubego
Spożycie mleka okazuje się mieć znaczący wpływ nie tylko na utrzymania zdrowych kości i zmniejszenia ryzyka osteoporozy, jak również ma ogromne znaczenie dla ogólnego zdrowia.
Jak pokazują badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Reading, osoby pijące mleko, mają znacznie zmniejszone ryzyko zachorowalności na choroby cywilizacyjne oraz przewlekłe schorzenia. Wyniki wyraźnie pokazują, że kiedy wzięto pod uwagę liczbę zgonów z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego, udaru mózgu i raka jelita grubego, ryzyko śmierci z ich powodu było znacznie mniejsze, w porównaniu z osobami nie pijących mleka.
Mleko pomoże w walce z dziecięcą otyłością
Badania przeprowadzone przez szwedzkich naukowców pokazują, że ośmiolatki, które spożywają dziennie szklankę pełnotłustego mleka (4%), ważą 4kg mniej, niż ich rówieśnicy, którzy piją mleko półtłuste (2-1.5%) lub chude (1%-0.1%).
Ponadto, w przypadku dzieci zmagających się z otyłością lub nadwagą, dodanie do codziennej diety szklanki mleka przyczynia się do uzupełnienia poziomu witaminy D.
Mleko przeciwko depresji
Badania przeprowadzone na japońskiej grupie 1159 dorosłych, wykazały antydepresyjny wpływ spożycia mleka i jego przetworów na osoby z tendencją do depresji. Jak pokazują opublikowane przez grupę wyniki, spożycie od 1 do 3 porcji produktów mlecznych w tygodniu, szczególnie tych, o niskiej zawartości tłuszczu, jest związane ze zmniejszonym ryzykiem objawów depresyjnych.
Co ciekawe, efekt ten jest najlepiej widoczny, w przypadku chudych produktów, w porównaniu z przetworami półtłustymi i tłustymi. Naukowcy tłumaczą powyższy efekt faktem, że produkty pełnotłuste zawierają większą ilość nasyconych kwasów tłuszczowych, które potencjalnie mogą przyczynić się do objawów depresji i dodatkowo zmniejszyć efekt antydepresyjny, który został przypisany aminokwasowi zawartemu w składzie mleka - tryptofanowi.
Mleko skuteczną bronią w profilaktyce astmy
Nieprzetworzone (świeże) mleko okazuje się skutecznym środkiem zapobiegawczym w przypadku chorób alergicznych oraz astmy.
Nie mniej jednak, należy pamiętać, że dostępne w sklepach mleko krowie jest zwykle poddawane obróbce termicznej w celu inaktywacji potencjalnie niebezpiecznych mikroorganizmów. W ten sposób inne składniki mleka, takie jak białka, są narażone na degradację, co jest związane z utratą przeciwalergicznych właściwości mleka. Z kolei, wykorzystanie homogenizacji, może przynieść odwrotny efekt, ponieważ przyczynia się do poprawy biodostępności mlecznych kwasów tłuszczowych.
Co ważne, spożywanie produktów zawierających tłuszcz mleczny, takich jak pełnotłuste mleko i masło, może pomóc w profilaktyce astmy.
Badania przeprowadzone przez Brick i wspólników (2016), dowiodły, że konsekwentne spożycie mleka w dzieciństwie chroni przed astmą w wieku szkolnym (6 lat). Jest to związane z faktem, że świeże mleko, w swoim składzie zawiera znacznie większe ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczonych (PUFA), które są prekursorami mediatorów przeciwzapalnych.