Od kilku do kilkunastu lat może wydłużyć się nasze życie, jeśli ograniczymy w naszej diecie niektóre potrawy i zastąpimy je innymi. To wniosek z badań naukowców z Uniwersytetu w Bergen w Norwegii. Stworzyli oni kalkulator żywieniowy, za pomocą którego możemy wyliczyć, jak wpływ na nasze zdrowie ma rodzaj spożywanych produktów.
Młoda dorosła osoba może potencjalnie wydłużyć oczekiwaną długość swojego życia o ponad dekadę. Jak to zrobić? "Wystarczy" (dla wielu może to nie być takie proste) zmienić dietę z typowej zachodniej na bardziej zoptymalizowaną - czyli taką, która zawiera więcej roślin strączkowych, produktów pełnoziarnistych i orzechów, a mniej czerwonego i przetworzonego mięsa. Wyniki badania, które doprowadziły do takich wniosków, opublikowano na łamach "PLOS One".
W przypadku osób starszych przewidywany wzrost średniej długości życia po wprowadzeniu opisanych zmian byłby mniejszy, ale nadal znaczący.
11 milionów zgonów rocznie przez złą dietę
Autorzy publikacji z Uniwersytetu w Bergen w Norwegii przypominają, że żywność ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia, a związane z dietą czynniki ryzyka prowadzą rocznie do 11 milionów zgonów na całym świecie.
W swoim najnowszym badaniu wykorzystali oni istniejące metaanalizy, aby zbudować model umożliwiający natychmiastowe oszacowanie wpływu szeregu zmian żywieniowych na długość życia.
Jak skorzystać z kalkulatora żywieniowego?
Model jest udostępnili jako publicznie dostępne narzędzie online i nazwali je kalkulatorem Food4HealthyLife: https://food4healthylife.org/
Aby z niego skorzystać, należy podać swój wiek, płeć, kontynent, na którym się mieszka, a także rodzaj preferowanej diety - "optimal" (optymalna) i "feasible" (wykonalna).
Oto słowniczek pojęć zastosowanych w kalkulatorze żywieniowym:
- whole grains - pełnoziarnisty
- fish - ryby
- processed meat - przetworzone mięso (mięso wędzone, solone, suszone czy konserwowane w inny sposób)
- nuts - orzechy
- red meat - czerwone mięso (wieprzowinę, wołowinę, baraninę, koninę, kozinę, sarninę, cielęcinę, jagnięcinę, dziczyznę, a także mięso z osła)
- legumes - rośliny strączkowe
- milk/dairy - mleko/nabiał
- vegetables - warzywa
- fruit - owoce
- sugar sweetened beverages - napoje słodzone cukrem
- refined grains - rafinowane ziarna (np. biała mąka stosowana do chleba, pizzy czy makaronu)
- white meat - białe mięso (kury, indyky i króliki)
- added oils - dodane oleje
Co daje zmiana diety?
W oparciu o wyliczenia kalkulatora można zobaczyć, że w przypadku młodej dorosłej mieszkanki USA (20-letniej) trwała zmiana typowej diety zachodniej na dietę optymalną zwiększyłaby długość jej życia o ponad dekadę (10,7 roku). W przypadku 20-letniego mężczyzny byłoby to 13 lat.
Największy wzrost (mierzony w dodatkowych latach życia) zostałby osiągnięty poprzez spożywanie większej ilości roślin strączkowych, większej ilości produktów pełnoziarnistych oraz większej ilości orzechów, przy jednoczesnym ograniczeniu czerwonego mięsa i przetworzonego mięsa.
Z kolei jeśli podobne zmiany wprowadziłyby osoby dojrzałe - 60-letnie - to efekt nadal pozostałby znaczący, choć nieco mniej spektakularny. Dla kobiet byłoby to wydłużenie życia o ok. 8 lat, dla mężczyzn - 8,8 roku. W przypadku 80-latków zmiana diety pozwoliłaby zyskać dodatkowe 3,4 lata życia.
Zrozumienie potencjału zdrowotnego różnych grup żywności może umożliwić ludziom osiągnięcie realnych i znaczących korzyści zdrowotnych- podsumowują autorzy publikacji.
Jak dodają, kalkulator Food4HealthyLife może być przydatnym narzędziem dla klinicystów, decydentów i laików, pomagającym zrozumieć wpływ wyborów żywieniowych na zdrowie.
"Dotychczasowe badania wykazywały korzyści zdrowotne związane ze spożywaniem poszczególnych grup żywności lub z określonymi wzorcami diety, bez uwzględniania informacji na temat wpływu innych elementów odżywania na funkcjonowanie organizmu. Nasza nowa metodologia wypełniła tę lukę" - podkreślają autorzy badania
Artykuł naukowy dotyczący kalkulatora żywieniowego jest dostępny TUTAJ.