Rzadki wirus związany z ospą powoduje objawy grypopodobne, ostrą wysypkę i może być śmiertelny. W Wielkiej Brytanii wykryto pierwszy przypadek małpiej ospy.
Władze ds. zdrowia w Wielkiej Brytanii potwierdziły przypadek małpiej ospy u osoby, która niedawno przyleciała z Nigerii. Jest to rzadka infekcja wirusowa związana z ospą.
Pacjent został objęty specjalistyczną opieką w izolatce na oddziale chorób zakaźnych w Szpitalu św. Tomasza w Londynie - poinformowała brytyjska agencja bezpieczeństwa zdrowia (UKHSA).
UKHSA nie ujawniła żadnych szczegółów dotyczących płci ani wieku tej osoby, ale stwierdziła, że pracuje nad zidentyfikowaniem każdego, kto miał bliski kontakt z zarażonym pacjentem, w tym pasażerów, którzy podróżowali tym samym lotem z Afryki co zakażony.
Jakie są objawy małpiej ospy?
Małpia ospa jest pokrewna z ospą prawdziwą - chorobą, która jest mniej zakaźna, powoduje łagodniejsze objawy i jest mniej śmiertelna.
Choroba zwykle trwa od 2 do 14 tygodni, a pierwsze symptomy mogą pojawić się w ciągu 5 - 21 dni od momentu zakażeniu.
Objawy zwykle zaczynają się od:
- gorączki,
- bólów głowy, mięśni, pleców,
- dreszczy, wyczerpania
- obrzęku węzłów chłonnych.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, ten ostatni objaw jest zazwyczaj tym, co pomaga lekarzom odróżnić ospę małpią od ospy wietrznej lub ospy prawdziwej.
Gdy pojawia się gorączka, kluczowy symptom małpiej ospy - ostra wysypka - zwykle rozwija się kilka dni później. Często zaczyna się na twarzy, następnie rozprzestrzeniając się na inne części ciała.
Zmiany skórne zmieniają się od plamek, wypukłych grudek, pęcherzyków wypełnionych płynem, a następnie ropnych krost i - w końcowej fazie - strupków, które ostatecznie odpadają.
Skąd wzięła się małpia ospa?
Wirus małpiej ospy po raz pierwszy odkryto w 1958 roku, kiedy u małp laboratoryjnych wykryto dwa ogniska choroby podobnej do ospy, stąd ta nazwa.
Jednak to nie małpy mogą być winne epidemii, a naturalny rezerwuar małpiej ospy, który pozostaje nieznany, choć WHO podejrzewa, że źródłem zakażenia mogły być gryzonie, m.in. wiewiórki.
Choroba rozprzestrzenia się głównie w regionach tropikalnych lasów deszczowych w środkowej i zachodniej Afryce.
Pierwszy przypadek zakażenia u człowieka odnotowano w 1970 roku w Demokratycznej Republice Konga.
Od tamtego czasu, kolejne przypadki zostały zgłoszone w 11 krajach afrykańskich: Beninie, Kamerunie, Republice Środkowoafrykańskiej, Demokratycznej Republice Konga, Gabonie, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Liberii, Nigerii, Republice Konga, Sierra Leone i Sudanie Południowym.
Według Amerykańskiego Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), pierwsze ognisko małpiej ospy zgłoszone poza Afryką było związane z importem zakażonych ssaków w Stanach Zjednoczonych w 2003 roku.
Jak można się zakazić małpią ospą?
Wirusem można się zarazić przez ugryzienie lub zadrapanie zarażonego zwierzęcia, jedząc mięso z buszu, przez bezpośredni kontakt z chorym człowiekiem lub dotykając skażonej pościeli czy odzieży.
Wirus przedostaje się do organizmu poprzez zmiany skórne, drogi oddechowe lub błony śluzowe (oczy, nos, usta).
Uważa się, że przeniesienie wirusa z człowieka na człowieka następuje głównie przez kropelki oddechowe, które na ogół nie mogą przemieszczać się więcej niż na kilka metrów, więc potrzebny byłby dłuższy kontakt twarzą w twarz.
"Małpia ospa jest raczej łagodną, samoograniczającą się chorobą, a większość ludzi wraca do zdrowia w ciągu kilku tygodni" - informuje brytyjska agencja bezpieczeństwa zdrowia (UKHSA).
W wydanym oświadczeniu UKHSA podkreśla, że nie rozprzestrzenia się łatwo między ludźmi, a ogólne ryzyko dla ogółu społeczeństwa jest bardzo niskie.
Chociaż jej objawy są łagodniejsze niż w przypadku ospy prawdziwej, wykazano, że małpia ospa powoduje śmierć aż u 11 proc. zarażonych pacjentów, w porównaniu z około 30 proc. w przypadku ospy zwyczajnej - podaje WHO.
Śmiertelność jest wyższa wśród dzieci i młodych dorosłych, a osoby z obniżoną odpornością są szczególnie narażone na ciężki przebieg zakażenia.
Leczenie i profilaktyka małpiej ospy
Obecnie nie ma określonego leczenia zalecanego w przypadku małpiej ospy, gdyż ustępuje ona zwykle samoistnie.
Uważa się, że szczepienie przeciwko ospie prawdziwej jest równie skuteczne w zapobieganiu ospie małpiej, ale ponieważ ponad 40 lat temu uznano, że ospa została zwalczona, szczepionki przeciwko ospie prawdziwej pierwszej generacji nie są już dostępne dla ogółu społeczeństwa.
Nowsza szczepionka opracowana przez firmę Bavarian Nordic do zapobiegania ospie prawdziwej i małpiej została zatwierdzona w Unii Europejskiej, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie (pod nazwami handlowymi Imvanex, Jynneos i Imvamune), a także opracowywane są leki przeciwwirusowe.