Zatroszcz się o swoją tarczycę! Jak to zrobić? Radzi nasz ekspert

Ewa Kwaśny: Czy tarczyca może boleć?

dr Monika Buziak-Bereza, endokrynolog: Tak, zdarzają się takie sytuacje. Najczęściej ból tarczycy jest spowodowany podostrym zapaleniem tarczycy czyli tzw. chorobą de Quervaina. Jest to zapalenie, które pojawia się zwykle sezonowo - wiosną, jesienią. Często jest mylone z infekcją górnych dróg oddechowych. Pacjenci skarżą się na uporczywy ból przedniej strony szyi. Ten ból zwykle promieniuje do ucha. U chorych podwyższona jest leukocytoza. Takie objawy wymagają konsultacji u lekarza endokrynologa.

Podostre zapalenie tarczycy leczy się początkowo niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi, po których ból szyi zwykle ustępuje. Niektóre przypadki wymagają też wdrożenia sterydów na pewien okres czasu. Jeżeli po włączeniu sterydów ból ustąpi w ciągu 24-48 godzin, wtedy możemy być pewni, że mieliśmy do czynienia z zespołem de Quervaina.

Jeżeli nic nas nie boli, też powinniśmy wybrać się na badania, by sprawdzić czy mamy zdrową tarczycę?

Nie ma tutaj specjalnych zaleceń. Na pewno TSH przesiewowo powinny wykonywać kobiety, które planują ciążę lub są w pierwszym trymestrze ciąży. Pamiętajmy, że badanie TSH jest w panelu badań zlecanych przez lekarza rodzinnego. Jeżeli TSH nie mieści się w normie i wystąpią u pacjenta objawy sugerujące nadczynność lub niedoczynność tarczycy, lekarz POZ może skierować go do endokrynologa.

A jak bada się tarczycę?

Możemy wykonać badanie hormonalne z krwi (TSH i FT4), które pozwoli określić czy mamy prawidłową tarczycę (czynność tarczycy) oraz USG, na podstawie którego można ocenić wielkość każdego z płatów tarczycy. To ostatnie badanie można wykonać przy okazji USG piersi.

Czy problemy z tarczycą oznaczają też problemy z naszą wagą?

Tak, pod warunkiem, że mamy zaburzenia funkcji tarczycy. Niedoczynność tarczycy powoduje zmniejszenie metabolizmu u pacjenta czego efektem jest wzrost ciężaru ciała. Z kolei w sytuacji, gdy nasza tarczyca produkuje zbyt dużą ilość hormonów tarczycy, wtedy dramatycznie chudniemy.

Czy problemy z tarczycą możemy odziedziczyć?

To jest dość trudne pytanie. Na pewno wiemy, że są nowotwory tarczycy jak rdzeniasty rak tarczycy, który w 25 proc. jest uwarunkowany genetycznie. W przypadku innych chorób tarczycy - jeżeli wystąpiły u kogoś w rodzinie - mówimy jedynie o skłonności do zachorowania, a nie o bezpośrednim dziedziczeniu.

Czy przy leczeniu tarczycy jesteśmy skazani na przyjmowanie lekarstw już do końca życia?

To zależy jaką chorobę leczymy. W przypadku choroby Hashimoto, trzeba się nastawić na leczenie przewlekłe przez cały okres naszego życia.

Jod jest podstawowym składnikiem hormonów tarczycy. Czy ten wdychany nad morzem ma pozytywne działanie na nasza tarczycę?

Na pewno jodu nad morzem jest więcej niż na południu kraju, aczkolwiek na ten moment nie wiemy, jaki jest stan spożycia jodu w Polsce. Od wielu lat nie było badań w tym zakresie. Wiemy tylko, że w 2002 roku zostaliśmy uznani przez międzynarodowa komisję, jako kraj o wystarczającej podaży jodu.

Co lubi nasza tarczyca? Jaka dieta jest wskazana?

Nie ma specjalnych zaleceń dietetycznych w chorobach tarczycy. Na pewno należy pamiętać o zalecanym dobowym spożyciu jodu. U osoby zdrowej jest to około 150 mikrogramów jodu. Ta dawka powinna się znaleźć w produktach, które na co dzień spożywamy.