Przekwitanie kobiet, utrata płodności w sile wieku, to zjawisko występujące właściwie tylko u człowieka. Po latach rozpatrywania różnych możliwych teorii, naukowcy z McMaster University w Kanadzie doszli właśnie do wniosku, że za pojawienie się u kobiet menopauzy w istocie odpowiedzialni są... mężczyźni. Ich opublikowana na internetowych stronach czasopisma "PLOS Computational Biology" teoria sugeruje, że menopauza nie ma nic wspólnego z ewolucją. I być może da się ją cofnąć.

Wśród różnych teorii, które próbowały do tej pory wytłumaczyć to zjawisko dominuje hipoteza babci. Głosi ona, że kobieta w pewnym wieku ma już większe szanse przekazania genów, gdy pomaga wychowywać wnuki, niż gdyby jeszcze miała własne dzieci. Zgodnie z tą teorią menopauza pojawia się także po to, by matki i córki rodzące dzieci w tym samym momencie nie rywalizowały ze sobą o zasoby, choćby pożywienie.

Kanadyjczycy stawiają jednak zupełnie inną tezę. Twierdzą, że z pomocą symulacji komputerowych da się potwierdzić, że menopauzę sprowadziło na kobiety kulturowe upodobanie mężczyzn w każdym wieku do wiązania się z często znacznie młodszymi partnerkami. To powodowało, że płodność w pewnym wieku przestała być już kobietom potrzebna i... ustała. Oznacza to, że przekwitanie nie pojawiło się po to, by skończyć z płodnością, ale jako skutek spadku szans na reprodukcję.

Badacze z McMaster University podkreślają, że ten efekt nie ma nic wspólnego z ewolucją, która promuje płodność jako mechanizm przetrwania gatunku. Wydaje się, że kobiety zostają w pewnym momencie wręcz zwolnione z ewolucyjnego przymusu. Niestety płacą za to często także, związanym ze zmianami hormonalnymi, pogorszeniem stanu zdrowia. Fakt, że żyją dłużej, niż są płodne wynika zaś z faktu, że długość życia, preferowana przez naturę w związku z przedłużającą się płodnością mężczyzn, jest dziedziczona niezależnie od płci.

Konsekwencją takiego postawienia sprawy jest wniosek, że gdyby to kobiety powszechnie wiązały się z młodszymi partnerami, menopauza prawdopodobnie dotyczyłaby... mężczyzn. I jeszcze jedno. Jeśli przekwitanie pojawiło się nie z przyczyn ewolucyjnych kto wie, może da się je cofnąć.